MSDS คือ เอกสารข้อมูลความปลอดภัยของวัสดุ ย่อมาจาก Material Safety Data Sheets เป็นเอกสารสําคัญในอุตสาหกรรมการขนส่งและโลจิสติกส์ ทําหน้ารับรองการขนส่งสินค้าที่ปลอดภัยและเป็นไปตามข้อกําหนด เอกสารเหล่านี้จะมีรายละเอียดของส่วนประกอบหรือสารของสิ่งของที่จัดส่ง โดยระบุว่าสินค้าเหล่านี้ไม่ได้อยู่ในหมวดหมู่สินค้าอันตราย (Dangerous Goods หรือ DG) การทําความเข้าใจถึงความสําคัญของ MSDS เป็นสิ่งที่ต้องทำ โดยเฉพาะกับทุกคนที่เกี่ยวข้องกับการจัดการหรือการขนส่งวัสดุที่อาจเป็นอันตราย
เมื่อการค้าโลกทวีความรุนแรงขึ้นและข้อกำหนด กฎระเบียบของการขนส่งระหว่างประเทศก็เข้มงวดตาม ความสําคัญของ MSDS จึงถูกเน้นย้ำมากขึ้น DHL Express ขอพาทุกคนไปทำความเข้าใจ MSDS ในบทความนี้ แต่ก่อนอื่น เราต้องเข้าใจพื้นฐานของการจําแนกประเภท DG ก่อน
ต้องใช้ MSDS เมื่อไหร่?
การพิจารณาว่าการขนส่งจะต้องใช้ MSDS หรือไม่ เป็นสิ่งสําคัญสําหรับการรับรองการขนส่งที่ปลอดภัยและเป็นไปตามข้อกําหนด อย่างไรก็ตาม สิ่งสําคัญคือต้องทราบว่าไม่ใช่ MSDS ไม่ได้ต้องใช้ในการขนส่งทุกๆ ครั้ง เอกสาร MSDS ต้องใช้ในกรณีที่สินค้าอาจถูกตีความผิดว่าเป็นสินค้าอันตราย หรือ DG ดังนั้น เอกสาร MSDS จึงทำหน้าที่ช่วยชี้แจงการจัดประเภทสินค้า และทำให้มั่นใจได้ว่าการขนส่งนั้นสอดคล้องกับกฎหมายการขนส่งระหว่างประเทศ
แล้วต้องใช้ MSDS เมื่อไหร่? เอกสาร MSDS มักจะใช้สําหรับสิ่งของที่มีคุณสมบัติทางเคมีหรือทางกายภาพที่อาจก่อให้เกิดความเสี่ยงระหว่างการขนส่ง เช่น สารเคมีบางชนิด อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีแบตเตอรี่ หรือผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม เป็นต้น เอกสาร MSDS จะสรุปเนื้อหาอย่างชัดเจนว่าของที่กำลังจะถูกขนส่งนั้นประกอบด้วยสารหรือองค์ประกอบอะไรบ้าง และจะทำหน้าที่รับรองความปลอดภัยในระหว่างการขนส่ง ดังนั้น MSDS จึงช่วยลดความเสี่ยงในการขนส่ง และอํานวยความสะดวกในการเคลื่อนย้ายสินค้าอย่างราบรื่น
สินค้าทั่วไปที่ต้องใช้ MSDS
การส่งสินค้าบางประเภทมักต้องมี MSDS ประกอบด้วย เพราะคุณสมบัติโดยธรรมชาติอาจมีความเสี่ยงให้เกิดอันตรายได้ในระหว่างการขนส่ง นี่คือตัวอย่างบางส่วน:
- ของเหลว: ของเหลวหลายชนิดต้องใช้ MSDS เนื่องจากส่วนประกอบทางเคมีอาจก่อให้เกิดความเสี่ยง เช่น ความไวไฟ การกัดกร่อน หรืออันตรายต่อสิ่งแวดล้อม ตัวอย่างของเหลว เช่น ตัวทําละลายอุตสาหกรรมหรือสีบางประเภทอาจติดไฟได้ และหากไม่มี MSDS ให้รายละเอียดคุณสมบัติและข้อกําหนดในการจัดการขนส่ง อาจเป็นอันตรายระหว่างการขนส่ง MSDS ไม่เพียงแต่ระบุลักษณะของของเหลว แต่ยังกําหนดถึงขั้นตอนการบรรจุและการจัดการที่ปลอดภัยเพื่อลดความเสี่ยงใดๆ
- อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์: อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์มักมีแบตเตอรี่ ซึ่งถือเป็นวัสดุอันตรายเนื่องจากอาจรั่วไหล ร้อนเกินไป หรือทําให้เกิดไฟไหม้ได้ MSDS สําหรับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ โดยเฉพาะแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน มีความสําคัญมากเพราะจะให้ข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับองค์ประกอบของแบตเตอรี่และมาตรการด้านความปลอดภัยที่จําเป็นระหว่างการขนส่ง สิ่งนี้ทําให้มั่นใจได้ว่าอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์จะถูกขนส่งภายใต้สภาวะที่ลดความเสี่ยงของการเกิดอุบัติเหตุโดยยึดมั่นในมาตรฐานการขนส่งที่เข้มงวด
- ผง: การขนส่งชิปเมนต์ที่เป็นผงอาจมีความเสี่ยงได้เหมือนกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเป็นผงที่มีแนวโน้มจะเกิดการเผาไหม้หรือทําปฏิกิริยาเมื่อสัมผัสกับอากาศหรือความชื้น ดังนั้น MSDS เป็นสิ่งจําเป็นสําหรับการขนส่งชิปเมนต์ที่มีลักษณะเป็นผง โดยจะให้รายละเอียดเกี่ยวกับความเสถียรทางเคมีและลักษณะปฏิกิริยาที่เป็นไปได้ของสารเหล่านี้ และวิธีที่ถูกต้องในการบรรจุและจัดการในลักษณะที่ป้องกันการสัมผัสกับสภาวะที่อาจก่อให้เกิดปฏิกิริยาที่เป็นอันตราย
เมื่อพิจารณาถึงความสําคัญของการจัดทําเอกสารคุณสมบัติและคําแนะนําในการจัดการและขนส่งของสินค้าเหล่านี้อย่างถูกต้อง เอกสาร MSDS จึงมีความสำคัญมาก
การเตรียมและส่งเอกสาร MSDS
จากเนื้อหาข้างต้น การรับหรือสร้างเอกสาร MSDS เป็นสิ่งสําคัญสําหรับการรับรองแนวทางปฏิบัติในการจัดส่งที่ปลอดภัยและเป็นไปตามข้อกําหนด ต่อไปนี้คือวิธีจัดการกระบวนการนี้สําหรับผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ และสินค้าเฉพาะหรือที่สั่งทำพิเศษ
ผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ (Commercial products)
MSDS ของผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์มักจะพร้อมใช้งานและสามารถเข้าถึงได้หลายช่องทาง
- เว็บไซต์ของผู้ผลิต: ผู้ผลิตส่วนใหญ่ให้ข้อมูล MSDS บนเว็บไซต์ของตัวเองอยู่แล้ว เพื่อให้คนทั่วไปค้นหาเอกสารข้อมูลความปลอดภัยและดาวน์โหลดเอกสารที่เกี่ยวข้องมาใช้ได้
- ติดต่อผู้ผลิต: ถ้าไม่มี MSDS บนเว็บไซต์ของผู้ผลิต ให้ติดต่อฝ่ายบริการลูกค้าของผู้ผลิตสินค้านั้น หรือฝ่ายสนับสนุนด้านเทคนิค ฝ่ายนั้นๆ มักจะมีเอกสาร MSDS ให้
- เว็บไซต์บุคคลที่สาม: เว็บไซต์ต่างๆ มักจะรวบรวมเอกสาร MSDS สําหรับผลิตภัณฑ์ที่จำหน่ายเชิงพาณิชย์ และสามารถใช้เป็นแหล่งข้อมูลที่มีประโยชน์ในการขนส่งได้ (ในกรณีที่ไม่มีแหล่งข้อมูลโดยตรง)
สินค้าเฉพาะหรือสินค้าสั่งทำพิเศษ (Unique or custom-made items)
การทำเอกสาร MSDS สําหรับผลิตภัณฑ์เฉพาะหรือสินค้าที่สั่งทำพิเศษ จะต้องระบุข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับองค์ประกอบของวัสดุและมาตรการด้านความปลอดภัย
- ระบุส่วนผสม: บันทึกสารทั้งหมดที่ใช้ในผลิตภัณฑ์นั้นๆ โดยเน้นที่สารเคมี สารผสม และวัสดุอื่นๆ ที่จัดว่าเป็นอันตราย
- ประเมินอันตราย: กําหนดความเสี่ยงด้านสุขภาพ การเกิดไฟไหม้ ปฏิกิริยา และสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์
- พัฒนาขั้นตอนด้านความปลอดภัย: อธิบายวิธีจัดการ จัดเก็บ และกําจัดผลิตภัณฑ์อย่างปลอดภัยอย่างชัดเจน รวมถึงแนวทางการดําเนินการตอบสนองในสถานการณ์ฉุกเฉินด้วย
- ปฏิบัติตามข้อบังคับ: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเอกสาร MSDS ของคุณเป็นไปตามข้อบังคับการจัดรูปแบบที่จําเป็นที่กำหนดไว้ในประเทศปลายทางที่คุณส่งของไป โดยทั่วไปจะมีส่วนที่ครอบคลุมทุกอย่างตั้งแต่รายละเอียดส่วนผสมไปจนถึงขั้นตอนฉุกเฉิน
- อัปเดตเป็นประจํา: หมั่นรีวิวและตรวจสอบความถูกต้องของ MSDS อยู่เสมอ โดยเฉพาะเวลามีการปรับเปลี่ยนที่สําคัญในผลิตภัณฑ์หรือการใช้งาน